Hiriei buruzko Nazio Batuen Erakundearen (NBE) Habitat III konferentziak hiri-nekazaritzak elikagaien segurtasuna bermatzeko irtenbide gisa dituen aukerak aztertuko ditu. Baina New Yorken eragin handiagoa izan zuen.

Mundu osoko hirietan desberdintasun-maila historikoak daude. New Yorken ere, mundu aberatsaren bihotzean, sektore askok ez dute elikagaien segurtasuna bermatuta. Urriaren 17tik 20ra Quiton egingo den Habitat III konferentzian, nazioarteko komunitatea 20 urtean lehen aldiz bilduko da urbanizazioaren ondorioak aztertzeko eta estrategia global berri batean, Hiri Agenda Berrian, pentsatzeko. New Yorken, elikagaien prezioa % 59 igo zen 2000tik, langile helduen batez besteko soldata ez bezala, % 17 bakarrik igo baitzen.

Familien % 42k ez du diru-sarrera nahikorik elikadura-, etxebizitza-, janzkera-, garraio- eta osasun-premiak asetzeko, baina Estatuko laguntza jasotzeko beharrezkoa den kopurua gainditzen du. 2015ean, OneNYC plana sortu zen, NBEren Garapen Jasangarriko Helburuei (GIH) lotua, hamarkada batean 800.000 pertsona inguru pobreziatik ateratzea proposatzen duena.

«OneNYCek itxaropen handiak ditu, eta ahalegin handia egiten dute elikadura-sisteman eta hondakinen kudeaketan berdintasuna lortzeko, gero eta herritar gehiagok elikagai osasungarriak eta onak eskura izango dituztela bermatuz», azaldu zuen Michael Hurwitz GrowNYC-eko merkatu berdeko zuzendariak, eta OneNYC-en lan egiten duenak, IPSren kontsultarekin. «New York bezalako hiri batean, hiri-nekazaritzak hainbat eginkizun bete ditzake, biztanleria elikatzeaz gain, hezkuntzatik hasi eta espazio seguruak eskaintzeraino eta elikadurara bideratutako aurrekontua konpentsatzen laguntzeraino», zehaztu zuen Hurwitzek. Hiri-nekazaritzak zeregin garrantzitsua du mundu osoko biztanleen elikaduran.

Elikadura eta Nekazaritzarako Nazio Batuen Erakundeak (FAO) adierazten du 800 milioi pertsonak barazkiak eta frutak landatzen dituztela edo animaliak hazten dituztela hirietan, eta horrek, Worldwatch Institutuaren arabera, munduko elikagaien ekoizpenaren % 15 eta % 20 bitarteko proportzio harrigarria adierazten du. Hori gertatzen da hiriko edo hiri inguruko nekazaritza hiriko barazkien kontsumoaren % 50-75 den munduko lekuetan. Afrikan, hiri-populazioen % 40 inguru nekazaritzan aritzen dela kalkulatzen da.

Aspalditik hirietan bizi diren biztanleek edo duela gutxi kokatu zirenek gose direlako landatzen dute, badakite nola landu, eta, gainera, lurraren balioa txikia da, eta ongarriak, berriz, merkeak. Baina Estatu Batuetan, hiri-nekazaritzak ziurrenik eragin handiagoa izango du elikagaien segurtasunean, nolabait Hego globalaren antzekoagoak diren lekuetan, hau da, batez besteko diru-sarrera txikia duten eta elikagai eskuragarriak izateko premia handia duten hirietan edo auzoetan. Hurwitzek nekazaritzaren botere eraldatzailea ikusi zuen gizarte langilea izan zenean Brooklyngo Redhook auzoan, non etxeen % 40ko diru-sarrerak urtean 10.000 dolarretik beherakoak ziren. Leku horretan, baratze komunitario batean lan egin zuen 16 eta 17 urte bitarteko nerabeekin, justizia-sistemaren mendeko programa batean. «Gure gazteak aldaketa-eragile bihurtu ziren beren komunitateetan. Inork ez zuen lan egin nahi lan egiten dugun nerabe askorekin, baina beren auzoko elikagai osasungarrien iturri nagusia bihurtu zirenean produktu organikoen merkatuan, haien bikoteak eta helduak konturatu ziren haiek zirela komunitatean aldaketa eragiten ari zirenak», azaldu zuen.

Sistema GrowNYCen bidez zabaldu zen, Bill de Blasio New Yorkeko alkatearen bulegotik lan egiten duen gobernuz kanpoko erakundea. Erakundeak 6.000 mutilekin lan egiten du urtean, eta irakasleek ikasgelan haiekin lan egiteko materialak eskaintzen ditu. Bere Grow to Learn programa (ikasteko lantzen du) hiri honetako eskola-baratze guztien ardurapean dago. Gainera, mailegu txikiak egiteko proiektu bat darama, eta irakasleei baratzeak zaintzeko laguntza teknikoa eta trebakuntza eskaintzen die.

www.ipsnoticias.net