Diputatuen Kongresua: «Espainian eta Europan lurraren jabetzaren egiturari buruzko azterlana» ren aurkezpena

EDUKIEN AURKIBIDEA:
01. Kartela.
02. Gonbidapena.
03. Aurkezpena: "BIZITZARAKO LURRA – LURRA LANTZEN DUENARENTZAT".
04. Prentsa-oharra...
05. Informazio zabalgarria: CAS/EUS/GAL/CAT
06. Txostena: «Europako lurren akaparamendua» [2016] 07. Txostena: «Espainian lurrak eskuratzea» [2016]

01. KARTELA. Deskargatu

02. GONBIDAPENA. Deskargatu

03. LURRA BIZITZARAKO – LURRA LANTZEN DUENARENTZAT

Lurra izan da eta da herriak historian zehar gehien mobilizatu dituen faktoreetako bat. Nekazariek lurraren alde egiten duten borroka eta erresistentzia etengabea da Hondurasetik Brasilera, Filipinetatik Indiara eta Palestinatik Mozambikera. Izan ere, lurra ez da ondare-ondasun soil bat, baizik eta gizarte-eraikuntza bat, eta horren gainean eraikitzen dute nekazarien familiek munduan bizitzeko eta izateko eta egiteko eredu bat. Beste herri batzuen berezko erreklamaziotzat hartu beharrean, eskari hori Europako eta Espainiako nekazaritza-erakundeen aldarrikapenetan ere agertzen da; izan ere, Europan, EUROESTATen 2012ko datuen arabera, nekazaritza-ustiategien % 3k lurraren % 51 kontrolatzen dute, eta nekazari txikien % 81k nekazaritza-lurraren % 14,7 baino ez dute.

Lurra esku gutxitan biltzen den errealitate horrek gora egiten du, eta horrela, azken 10 urteetan, nekazari txikiek Europako lurren % 17ren gaineko kontrola galdu dute. Espainian, familiaren nekazaritza lurraren % 15 kontrolatzetik % 7 baino ez kontrolatzera igaro da. Azken 10 urteetan 989.796 nekazaritza-ustiategi desagertu dira, hau da, 82 ustiategi eguneko.

Balio-katearen barruan elkartrukerako bidezko harremanik ez izatea, lurzoruaren erabileretarako lehia, meatzaritzako, energiako, turismoko edo higiezinetako ustiapena nekazaritzaren aurretik lehenetsiz, lurraren gaineko inbertsioari lotutako espekulazioa, nekazaritzako industria handiek lurra bereganatzea, komunikazio-azpiegitura handien etengabeko mehatxua, beti interes orokorrei erantzuten ez dietenak, edo monolaborantzetarako joera produktiboa dira familia- eta gizarte-nekazaritzaren gaineko mehatxuetako batzuk.

Baina ezin dugu ahaztu bizi garen herrialdean lurraren jabetzaren gaineko injustizia estrukturalak antzina-antzinatik dirauela; izan ere, 1.097 lursailek 503.082 nekazaritza-ustiategi txikiagoen bikoitza dute. Lurraren banaketa bidegabe horren atzean, izen propio batzuk entzuten dira: Juan Abelló, 58.000 ha lur baino gehiago dituena; La Casa de Alba, 34.000 ha baino gehiagorekin; Mora-Figueroa eta Domecq, 25.000 ha baino gehiagorekin; Jose María Aristraín, 28.000 ha baino gehiagorekin; La Familia Botín, 25.000 ha baino gehiagoko lurrekin. Jabetza horiek guztiak merkataritza-sozietateen pean daude ezkutatuta, eta guztiek jasotzen dituzte NPBren laguntzak, Albako Etxeak jasotzen dituen urtean 2,9 milioi euroraino iristen direnak; izan ere, argi dago Nekazaritza Politika Bateratuak, bere logikarekin, lurraren jabetza finkatzen duela, eta errenta finko bat esleitzen diola, jabe izateagatik bakarrik. Datuek berez hitz egiten dute eta aurre egin behar zaion egoera erabat bidegabea erakusten dute.

Lurra nekazaritzako agenda politikoaren barruan kokatu behar da berriro. Nekazaritza-politika berri batekin bat datorren lur-politika bat behar dugu, eredu produktibo sozial eta iraunkor bat bultzatu eta babestuko duena, lurrari balioa emango diona gizartearen zerbitzurako ondasun komun gisa, elikagai osasungarriak ekoizteko eta modu iraunkorrean egiteko. Proposamen politikoak sortzaileak eta berritzaileak dira, eta landako eta hiriko gizartearen zati batekin bat egiten dute, herriak etorkizuna eraikitzeko bizi-gune izan daitezen. Nekazaritza-lurra babestea nekazaritza-parkeekin edo lurraldea zaintzeko sareekin, nekazaritza-ondare publikoaren gaineko babes-ekintza abian jartzea, bankuak edo lur-funtsak bezalako esperientziak garatzea, kontratu-motak berrikustea jabeari mesede egin diezaioten, jabetza latifundista handiari fiskalitate egokia aplikatzea, NPBren laguntzak ustiategi txikietara bideratzea eta jaso daitezkeen laguntzen gehieneko muga bat jartzea, laguntzak gizarte- eta ingurumen-irizpideen arabera modulatzea... Hau da, lurrari buruzko politika egitea, ongia herriaren zerbitzura jartzeko.