134 herrialdek sinatu dute COP28an nekazaritza-, elikadura- eta klima-ekintzari buruzko adierazpena

Helburu horiek lortzeko – gure egoera nazionalaren arabera – nekazaritza eta elikadura-sistemak klimaren aldeko ekintzan azkarrago txertatzeko konpromisoa hartzen dugu, eta, aldi berean, klimaren aldeko ekintza nekazaritzaren eta elikadura-sistemen inguruko agenda politiko eta ekintza guztietan txertatzekoa. Konpromiso hori betez, 2025erako gure ahalegin partekatuak indartu nahi ditugu, helburu hauek lortzeko:

1. Konpromiso zabala, gardena eta inklusiboa lortzea, gure testuinguru nazionaletan dagokionaren arabera, nekazaritza eta elikadura-sistemak integratzeko Egokitzapenerako Plan Nazionaletan, Maila Nazionalean Zehaztutako Ekarpenetan, Epe Luzerako Estrategietan, Biodibertsitateari buruzko Estrategia eta Ekintza Plan Nazionaletan eta COP30 deialdia egin aurretik lotutako beste estrategia batzuetan.

2. Nekazaritzarekin eta elikagai-sistemekin lotutako politikak eta laguntza publikoak berrikustea edo bideratzea, diru-sarrerak handitzeko, berotegi-efektuko gasen emisioak murrizteko eta erresilientzia, produktibitatea, biziraupen-bitartekoak, nutrizioa, eraginkortasun hidrikoa eta gizakien, animalien eta ekosistemen osasuna indartzeko jarduerak sustatzeko, eta, aldi berean, elikagaien galera eta alferrik galtzea eta ekosistemen galera eta degradazioa murrizteko.

3. Sektore publikoaren, filantropikoaren eta pribatuaren finantzaketa-modu guztietarako sarbidea zabaltzen eta hobetzen jarraitzea – baita tresna konbinatuen, elkarte publiko-pribatuen eta beste ahalegin bateratu batzuen bidez ere –, nekazaritza eta elikadura-sistemak klima-aldaketari erantzuteko egokitu eta eraldatzeko.

4. Frogetan oinarritutako zientzia eta berrikuntzak bizkortzea eta zabaltzea – tokiko ezagutzak eta indigenak barne –. Froga horiek nekazaritzaren produktibitatea eta ekoizpen jasangarria handitzen dute, bai eta azaleratzen ari diren eremuak ere, ekosistemen erresilientzia sustatzen dute eta bizirauteko bitartekoak hobetzen dituzte, baita landa-komunitateentzat, nekazari txikientzat, familia-nekazarientzat eta beste ekoizle batzuentzat ere.

5. Arauetan oinarritutako merkataritza-sistema multilaterala indartzea, ez-diskriminatzailea, irekia, bidezkoa, inklusiboa, ekitatiboa eta gardena, zeinaren muina Munduko Merkataritza Erakundea baita.