Igarotzeko politika publikoen proposamenak
elikadura-eredu berri baterantz
1. ELIKAGAIEN EROSKETA PUBLIKOARI BURUZKO ESTATUKO LEGEA. Gizarte- eta ingurumen-justiziako irizpideetan oinarritutako legea, tokiko ekonomia sustatu eta osasuna zainduko duena.
2. OSASUNGARRIAK EZ DIREN HAURREN ELIKAGAIEN PUBLIZITATEAREN AURKAKO LEGE-DEKRETUA. Sektorearen autoerregulazioa falazia bat da. Funtsezkoa da lege-dekretua desblokeatzea, koipe ase, gatz eta/edo azukre asko duten adingabeentzako elikagaien eta edarien haurren argitalpena arautzeko. Elikagai mota horien marketin-modu guztiak ezabatu behar dira, haurrek osasunerako eta elikadura egokirako dituzten eskubideak behar bezala babesteko.
3. ELIKAGAIEN PREZIOA ARAUTZEA. Oinarrizko elikagaien prezioak modu eraginkorrean arautuko dituen neurri-sorta, herritarrei elikadura osasungarria bermatzeko. Inflazioak elikagaietan, bereziki biztanleria ahulenean, duen eragina arintzeko neurriak planteatu behar dira.
4. PESTIZIDAK ABOLITZEA. Pestizida sintetikoak erabiltzeko debekua 2035. urtean; EBn debekatutako pestizidak esportatzeko berehalako debekua, gaur egun hirugarren herrialdeetara bidaltzen direnak; eta gaur egun 2030 baino lehen erabiltzen diren ongarri sintetikoen % 55 ordeztea.
5. MAKROGRANJEI STOP. Gure herrialdean txerrien sektorea birmoldatzeko plana, 2035. urterako egungo etxola gutxienez % 50 murriztuko dela ziurtatuko duena, eta makrogranja berriak instalatzea debekatuko duena.
6. LANDAKO LAN-ESPLOTAZIOA JAZARTZEA. Nekazaritza-industriaren sektoreko lan-esplotazioa ezabatzeko Estatuko plana, honako neurri hauek barne hartzen dituena: Aldi Baterako Laneko Enpresen (ABLE) debekua eta funtzio publikoaren esklusibotasuna ziurtatzea, aldi baterako lanpostuen enplegazio- eta kudeaketa-agentzia gisa, bai eta lan-ikuskaritzako eta biktimei laguntzeko zerbitzuak handitzea ere.
7. UDAL-MERKATUAK BIZIBERRITZEA. Tokiko elikadura-sistemetatik datozen elikagaiak eraldatzeko eta merkaturatzeko azpiegitura publikoak sortzeko eta berreskuratzeko plana, hala nola udal-merkatuak eta elikagaiak banatzeko beste formatu batzuk berreskuratzea, udal-hiltegiak, sukalde zentralak, pilaketa-zentroak, etab.
8. ELIKADURA ONA ESKOLETAN. Elikadura osasuntsua, bidezkoa eta iraunkorra sartzea eskola-curriculumean ikasteko gai gisa.
9. LEHORTEAREN AURKAKO LARRIALDIETARAKO ESTATUKO PLANA. Nekazaritzako sektore esportatzaile jakin batzuk ureztatzeko eta birmoldatzeko Estatuko plana, benetan erabilgarri dauden ur-baliabideen eta elikadura osasuntsu, justu, jasangarri eta tokiko elikaduraren arteko egokitzapena ziurtatuko duena, klima-aldaketari lotutako epe labur, ertain eta luzeko egoerak kontuan hartuta.
10. AGROEKOLOGIAREN ALDEKO APUSTU IRMOA. Nekazaritzako elikagaien trantsiziorako laguntza, hedapen eta prestakuntzarako Estatuko plana, nekazaritzako ekoizpen ekologikoaren eredu baterantz aurrera egitea ahalbidetuko duena, energia gutxiago eskatuko duena, belaunaldien arteko erreleboa eta gizarte-klase behartsuenei arreta berezia eskainiz.
